گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
جلد هشتم
فصل پنجم: بررسی پوشش بانوان در عصر حاضر







اشاره
چادر دامنه سر سبزي قله هاي پاکی و صلابت است.
چادر
چادر بارزترین نمود حجاب اسلامی در عصر حاضر است که ریشه در قرآن و سیره زنان اهل بیت به ویژه فاطمه زهرا (ع) دارد.
پیامبر اکرم (ص) چادر به عنوان یکی از اقلام نوزده گانه ضروري جهیزیه براي دخترش زهرا قرار داد. و این خود بیانگر عمق
اسلامی بودن چادر است. هم چنین وقتی ابوبکر با همکاري دیگران فدك را از تصرف فاطمه (ع) خارج کرد و گزارش ماجرا به
آن حضرت رسید، فاطمه (ع) لانَت خِمارَها عَلی رَأسها، وَاشتَمَلَت بِجِلبابِها (مقنعه پوشید و چادر بر سر کرد) و در جمع زنان بنی
هاشم و برخی زنان دیگر در حالی که چادرش بر زمین می کشید به طرف مسجد حرکت کرد. ( 1) چادر مشکی بهترین و سالم
ترین پوشش زن مسلمان است که سراسر حجم بدن او را با وقاري خاص و یکنواخت می پوشاند. از همین رو چادر حجاب برتر و
کامل ترین نوع پوشش زن مسلمان است. قرآن کریم می فرماید: ( 1) احتجاج طبرسی، ج 1، ص 132 . یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لأزْوَاجِکَ
وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلابِیبِهِنَّ ( 1) اي پیامبر! به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنین بگو خود را با جلباب (چادر)
. بپوشانند. ( 1) سوره احزاب، آیه 59
آثار و فواید چادر
توصیه بزرگان دینی و پیش از همه قرآن کریم بر استفاده از چادر بیانگر آثار و امتیازات فراوان این پوشش شکوهمند است که به
آن اشاره می شود تا فرشته هاي حجاب به دلایل و امتیازهاي پوشیدن آن آشناتر شوند. اگرچه آیه 59 سوره احزاب و سیره فاطمه
(ع) بهترین و قوي ترین دلیل استفاده از این لباس مقدس است که به زن کرامت و آرامش می بخشد. 1 چادر بیش از هر لباسی
حجم و حرکت بدن را پوشش می دهد و بزرگواري و تواضع زن را در برابر احکام اسلام و ارزش هاي اخلاقی آشکار می سازد.
2 چادر مدال افتخار یار یافتگان کمال است و انتخاب آگاهانه آن جز در پرتو رشد و کمال زن میسر نیست. تنها با چنین پوششی
صفحه 25 از 61
است که زن مطمئن می گردد که در اثر نوسانات جوي، حرکات و فراز و نشیب هایی که پیش آمد می کند حجاب او آسیب نمی
بیند. چه این که وزیدن باد نمی تواند آن را همانند روسري و مقنعه برگرداند و موهاي سر را آشکار کند. 3 چادر سمبل حجاب
اسلامی است که بارزترین نمود عینی پوشش دینی را به خود اختصاص داده است. 4 چادر با پوشش یکنواخت و یکپارچه بدن،
جلب توجه نامحرم را به کمترین حد خود می رساند. اما پوشش هاي دیگر به خاطر عدم یکپارچگی و آشکار بودن اعضاء و
حرکات بدن از چنین کمالی برخوردار نیستند. 5 چادر پوشش دینی و ملی زنان فهیم ایران است که دیانت، ملیت و استقلال
فرهنگی ملت مسلمان ایران را در دنیا تجلی می بخشد. 6 چادر بیش از هر پوششی، زن را بر رو گرفتن در برابر نامحرم توانا می
سازد. به گونه اي که می تواند در صورت ضرورت، چهره خود را از مرد هوسرانی که آن را مورد نگا هاي مکرر و آلوده خود قرار
داده است بپوشاند. 7 چادر داراي بیشترین بار فرهنگی حیا و عفاف است که بیش از هر پوششی دست رد بر سینه نامحرم می زند.
و به تعبر دیگر چادر مشکی نگاه شکن است. 8 چادر لباس مرود اشاره قرآن است که بیش از هر جامه اي مورد تأیید علماي دین
آماج سخنان زهرآگین دشمنان اسلام، استعمارگران و جاهلیت جدید قرار گرفته است. 9 چادر زیبایی هاي جسمانی زن را تحت
الشعاع زیبایی هاي معنوي او قرار می دهد و به او نشاط دینی می بخشد. 10 چادر امنیت و آرامش زن را افزایش می دهد. زیرا
تعرض و مزاحمت براي کسی که در چادر قرار گرفته است به مراتب دشوارتر از کسی است که از این حفاظ مطمئن بیرون است.
11 چادر مدال پیروزي بر نفس اماره است. 12 چادر پوششی عارفانه، حماسی و شور آفرین است. 13 چادر خیمه عفاف پیروان
اگر ما حجاب را براي مصونیت خود » : فاطمه (ع) است. 14 چادر یک فرهنگ الهی است. بانو ق ز از دانشجویان تهران می گوید
بر می گزینیم چه بهتر که حجاب کامل تر را برگزینیم که مصونیت بیشتري داشته باشیم. از این رو چادر می تواند نقش مهمی در
1) البته لازم به ذکر است که امتیازات و فواید چادر و کمال و برتري آن در ) «. مصونیت زن از نگاه هاي آلوده مردان داشته باشد
صورتی است که از سادگی، ضخامت و رنگ مشکی برخوردار باشد و به طر صحیحی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین کسانی که
از چادرهاي توري و گلدار مشکی استفاده می کنند و یا چادرهاي نازك یا پر زرق و برق و تشریفاتی بسر می کنند و یا از روش
استفاده و هنر بهره برداري از چادر محرومند یا پائین چادر را جمع می کنند تا حجم پاهاي آنها در جوراب آشکار گردد، نه تنها از
فواید این پوشش شکوهمند دینی برخوردار نخواهند بود که آثار نامطلوبی را به دنبال خواهند داشت زیرا عمل آنها سبب بدآموزي
زنان دیگر شده و مردان نامحرم را نیز به ( 1) آئین بهزیستی، ج 3، ص 226 . تنش هاي جنسی مبتلا می سازند. و چه بسا برخی زنان
ناصالح از وجود ارزشمند چادر در خودنمایی هرچه بیشتر و حریک نامحرمان بهره برداري کرده و برخی دیگر براي تضعیف چنین
پوشش با شکوهی آن را به شکل ناصحیح بسر کنند. چادر باید به گونه اي مورد استفاده قرار گیرد که زن با آن رو بگیرد چه این
که از ویژگی هاي مهم چادر این است که زن را بر رو گرفتن از نامحرم قادر می سازد. آنچه آلودگی برخی زنان را آشکار م یک
ند بیرون گذاردن موهاي جلوي سر از چادر مشکی است که چنین عملی نه تنها تحریک کننده است که بیش از هر چیز تضعیف
کننده این پوشش متین قرآنی است و اگر زنی به مفاسد اخلاقی و ضعف توجه به آخرت مبتلا نشده باشد این گونه به هتک چنین
پوشش ارزشمندي مبادرت نمی ورزد. نکته قابل توجه دیگر آن است که چادر در صورتی برترین پوشش است که مکمل پوشش
هاي دیگر شود. یعنی زن، بدون چادر از حجاب متوسط که مقنعه، مانتو و شلوار است برخوردار باشد در غیر این صورت حجاب
برتر نخواهد بود. زنانی که چادر به سر می کنند اما بدون مقنعه یا روسري کامل و مانتو و شلوار نزد نامحرم حاضر می شوند نمی
توانند به وظیفه دینی و اخلاقی خود عمل کنند. زیرا چادر بدون مقنعه از روي سر کنار می رود و با توجه به این که لباسی نیست
که همانند عباي عربی زنان از آستین و دوخت خاصی برخوردار باشد لباس هاي زیر چادر که نوعاً باید از نامحرم پوشیده بمانند
آشکار می شوند. و بدتر آن که با چادر و بلوز آستین کوتاه ب ه خرید و سوار شدن وسائل عمومی مباردت روزد که بدون
ارتکاب معصیت به منزل بازنخواهد گشت. آنچه باعث مسرت خاطر است این است که فرهنگ بهره برداري از چادر همراه رعایت
صفحه 26 از 61
نکاتی که ذکر شد عملاً جز فرهنگ اکثریت زنان کشور ما شده است و به جز عده اي قلیل، زنان و دختران مسلمان به راحتی با
چادر حجاب می گیرند. البته برخی زنان با اعتراف زبانی یا قلبی به شکوه و کمال چادر تنها به خاطر چشم و هم چشمی هاي مردود
و یا راحتی بیتر از چادر استفاده نمی کنند. اما باید گفت: راحت طلبی ارزش هاي زیادي را از انسان سلب می کند. یک تصمیم
گیري جدي همراه با تحمل چند روز تمرین بسیاري از کارهاي مشکل را آسان می کند. ضمن این که امتیازات فراوان آثار و
برکات چادر ارزش آن را دارد که انسان از این راحتی جزئی چشم پوشی کند. امید است این دسته از خانم ها نیز به توفیقات الهی
به حجاب برتر نائل شوند زیرا همان گونه که بیان شد چادر مدال افتخار بار یافتگان کمال است که به زن بزرگی و جمال می
بخشد.
تحلیل مبارزه با چادر
شیطان اگر بتواند یک عمل مطلوبی را از انسان سلب کند چنین خواهد کرد و اگر نتواند از کمال آن می کاهد. بنابراین اگر بتواند
زنی را بی حجاب کند خواهد کرد و اگر نتواند کمال حجاب که چادر است را از او سلب می کند و اگر با وسوسه هاي خود بر
ترك چادر موفق نشود بر آفت مند شدن چادر او وسوسه خواهد کرد. از این رو باید پیروزي خانم هایی که بدون آفت از چادر
استفاده می کنند را تبریک گفت. چنین زنانی هستند که چادر آنها لباس رزم و عفاف و خار چشم انسان هاي هوسران و دشمنان
اسلام و استعمارگران است. مستر همفر جاسوس کار آزموده انگلیسی می گوید: باید زنان مسلمان را فریب داد و از چادر و عبا
بیرون کرد. ( 1) اگر چادر سد راه نفوذ دشمنان استعمارگر نبود هیچ گاه یک جاسوس کهنه کار این اندازه براي محو آن به
فریبکاري نمی پرداخت که بخواهد چادر را که به عقیده خود او ریشه عمیق اسلامی ارد با فریبکاري از اسلام جدا بداند. او می
داند با وجود چادر نمی توان استقلال یک ملت را درهم شکست. اگر حجاب اسلامی و به ویژه چادر اهمیت خاصی نداشت چه در
کشورهاي اسلامی و چه در کشورهاي غربی آن را به عنوان یک مدل لباس زنانه در کنار صدها مدل لباس زنانه دیگر می پذیرفتند
اما می دانند که پوشش دینی پیام فرهنگی غرب است. چادر خیمه عفاف پیروان فاطمه (ع) ات که با گذشت چهارده قرن، نداي
آزادي بخش او در گوش تاریخ طنین انداز است. همه همت رضاشاه و فرزند منحوسش از بین بردن حجاب به ویژه چادر بود. اگر
چادر از جایگاه حساس و ارزشی بلندي برخوردار نبود هرگز استعمار غرب، شاه را بر آن نمی داشت که تمام حکومت خود را
براي از بین بردن چادر بسیج کند و این براي زنان مسلمان و دختران کشور ما بسیار عبرت انگیز است. مجله 15 خرداد در شماره 20
سندي آورده است که هفته نامه صبح ( 1) حکایت کشف حجاب، ص 14 . آن ار نقل کرده است. این سند حاکی از اهمیت حجاب
به ویژه چادر است که حکومت سر سپرده شاه براي مبارزه با آن دو راه بلندمدت و کوتاه مدت را تدارك دیده است که با توجه به
بحث و اهمیت چادر به راه حل هاي کوتاه مدت مبارزه با چادر اشاره می شود. اقداماتی که در کوتاه مدت مؤثر خواهد بود: با
استفاده از روند گسترش همه جانبه خدمات بخش عمومی براي همگان و افزایش گروه هاي استفاده کننده از خدمات مزبور می
توان با اتخاذ تدابیر مطلوب، تعداد استفاده کنندگاناز چادر در گروه هایی مانند دانش آموزان، کارمندان و کارگران را کاهش داد.
1 ممنوع بودن چادر براي دانش آموزان و دانشجویان 2 استفاده از پوشاك متحد الشکل در مدارس 3 اجراي کامل قانون
تعلیمات اجباري در مورد خانواده هایی که از مدرسه رفتن دختران خود جلوگیري می کنند 4 ممنوعیت بانوان کارمند از استفاده از
چادر 5 محروممیت زنان کارمندي که از چادر استفاده می کنند از دسترسی به مقام ها و موقعیت ها و هم چنین از تشویق 6 تشویق
کارمندان زن به برگزیدن لباس متناسب با کار و شرایط محیط 7 صدور بخشنامه به کلیه کارخانجات و ملزم کردن کارگران به
پوشیدن لباس متحد الشکل متناسب با کار و شرایط محیط 8 تشویق کارگران زن به استفاده از لباس متناسب با لباس متحد الشکل
خود 9 ممنوعیت زنان چادري از مراجعه به وزارتخانه ها و سازمان هاي دولتی 10 ممنوعیت زنان چادري از مسافرت با شرکت
صفحه 27 از 61
هواپیمایی ملی ایران 11 ممنوعیت زنان چادري از استفاده از اتوبوس هاي شرکت واحد 12 ممنوعیت زنان چادري به سینماها 13
ممنوعیت زنان چادري از خرید در فروشگاه هاي شرکت تعاونی شهر و روستا 14 ممنوعیت زنان چادري از استفاده از خدمات
اجتماعی مانند جمعیت بهزیستی و آموزش فرح پهلوي، جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و انجمن ملی حمایت کودکان 15
ممنوعیت ورود کودکان و نوجوانان چادري به کتابخانه ها 16 محرومیت از شرکت در هر گونه مجامع عمومی فرانتس فانون در
هر چادري که دور انداخته می شود افق جدیدي را که تا آن هنگام بر استعمارگر ممنوع بود » : بررسی هاي انقلاب الجزایر می گوید
در برابر او می گشاید و بدن الجزایري را که عریان شده است تماماً به او نشان می دهد. پس از دیدن هر چهره بی حجابی، امیدهاي
حمله ور شدن اشغالگر ده برابر می گردد. هر بار که یک زن الجزایري کشف حجاب کند با این عمل خویش ددر واقع وجود
جامعه الجزایري را با سیستم دفاعی سست بنیاد و باز و متلاشی به اشغالگر اعلام می دارد. هر چادري که می افتدف هر بدنی که از
چادر بیرون می اید، هر چهره که به نگاه جسور و ناآرام اشغالگر عرضه می گردد هب این معنا است که الجزایر به انکار وجود
خویش پرداخته و هتک ناموس را از جانب اشغالگر پذیرفته است. با هر چادري که رها می شود گویی جامعه الجزایر خویشتن را به
1) نکته: خواهرم! ) «. مکتب ارباب تسلیم کرده و تصمیم می گیرد تحت رهبري و انقیاد اشغالگر عادات و رسوم خویش را تغییر دهد
چادر خلعت زیباي رهروان وادي عشق است که طوفان هوس ها توان خلع خلعت آنها را ندارد. چرا که آنان معجون فهم و عشق و
تسلیم را به کام جان خود ریختند و چنین معجونی پادزهر هوس هاي آدمی است. ( 1) انقلاب الجزایر، نوشته فرانتس قانون، ترجمه
دکتر پاینده
مقنعه روسري
مقنعه و روسري از جمله پوشش هاي مورد استفاده زنان عصر ماست. سرانداز در معناي کلی ریشه در قرآن و سیره زنان اهل بیت
(ع) دارد. قرآن کریم می فرماید: وَلْیَضْ رِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ ( 2) زنان مؤمن سینه و گردن خود را با سرانداز خویش بپوشانند.
خِمار (مقنعه، روسري) یکی از اقلام نوزده گانه جهیزیه فاطمه زهرا (ع) بود. ( 3) مقنعه یا روسري بزرگ و سالمی که از شرایط
3) بحارالانوار، ج 43 ، ص 94 . برخوردار باشد از جمله لباس هایی است که اگر به طور ) . پوششی مقنعه ( 2) سوره نور، آیه 31
صحیح مورد استفاده قرار گیرد بخشی از حجاب اسلامی را تأمین می کند و نشانی از عفت و پاکدامنی زن به شمار می رود. اگرچه
مقنعه با مانتو و شلوار، حجاب متوسط به حساب می آید اما اثر آن به اندازه اي است که خشم دشمنان اسلام و انسان هاي هوسران
را برانگیخته است. زیرا می دانند که این تنها یک مدل از پوشش زنانه نیست بلکه از بار فرهنگ دینی برخوردار است و پیام از
استقلال و پایبندي زن به احکا خدا دارد. از همین رو در کشورهاي غربی پوشیدن آن را جرم تلقی می کنند ودختران مسلمان را به
خاطر داشتن روسري از مدرسه یا دانشگاه اخراج می کنند. آن اندازه که غرب از یک زن پوشیده مسلمان هراس دارد از یک نفر
مسلّحی که متعرض جان مردم شده است نمی ترسد و این حاکی از اهمیت پوشش اسلامی است. روزانه حوادث، جنایات، قانون
شکنی ها و تجاوزات مالی، جانی و عرضی فراوانی در کشورهاي غربی صورت می گیرد اما هیچ کدام مطرح نمی شود و یا جز
خبرهاي معمولی آنها خواهد بود اما پوشیدگی یک دانش آموز دختر در صدر خبرهاي کشور قرار می گیرد. معلوم می شود
حجاب اسلامی تنها یک پوشش معولی در کنار دیگر لباس هاي زنانه نیست بلکه لباس ارزشمندي است که کارگزاران یک نظام
حکومتی را نگران می سازد. زنان مسلمان کشور ما باید این حقایق را جدي بگیرند و یک قدم از حجاب دینی خود عقب نشینی
نکنند که سستی در حجاب پشت کردن به مبارزه با دشمنان اسلام و فرار از جبهه فرهنگی است. در واقعه کشف حجاب که توسط
رضاشاه صورت گرفت به پلیس دستور داده بودند روسري را از سر زن ها بکشند و چه بسا روسري ها پاره می شد و اگر ارزشمند
بود پلیس آن را تصاحب می کرد. ( 1) اما مقنعه هایی که در عصر کنونی مورد استفاده قرار می گیرند با توجه به ضخامت و رنگ
صفحه 28 از 61
سرمه اي و مشکی که دارند پوشش مطلوبی براي سر و گردن به حساب می آیند اگرچه برخی کواه بوده و براي پوشش برآمدگی
هاي بدن کافی به شمار نمی روند. مقنعه بلند از پوشش هاي متین و خداپسندانه اي است که زنان مؤمن خود را از آن بی نیاز نمی
بینند. اما روسري هاي موجود غالباً ناقص و از شرعیت لازم برخوردار نیستند. روسري هاي کوتاه و یا نازك و یا جالب توجه مردان
نمی توانند مصداق سراندازي باشند که خداوند پوشیدن آن را واجب فرموده است. قرآن کریم می فرماید: با سرانداز خود گردن و
اطراف آن را بپوشانند. آن روسري که نتواند بهنگام چرخش سر به سمت چپ یا راست، گلو و گردن را بپوشاند هرگز حجاب
اسلامی را تأمین نکرده است و از جمله پوشش هاي دینی محسوب نمی گردد. عجیب است که کشورهاي غیر اسلامی به فکر
صدور روسري هاي کوتاه و نازك و در رنگ آمیزي هاي مختلف براي بانوان مسلمان ایران افتاده اند و افت مندترین روسري ها را
به کشور اسلامی ما صادر می کنند و سودجویان جاهل بدون کمترین تأملی در تبلیغ و ترویج و فروش آن سعی بلیغ دارند تا به هر
شکلی شده است آن را جایگزین مقنعه کنند و در نهایت حجاب زن را آفت مند و تحریک آمیز نمایند. این گونه واردات معنادار
زنگ خطري است که مسئولین نظام اسلامی با آن برخورد جدي داشته باشند که حفظ تدین و پوشیدگی زنان از اهم وظایف
حکومت است. استفاده از روسري چسبان یا نازکی که از زیر آن گوش یا گوشواره و زینت هاي سر زن و وي سر او نمایان باشد و
یا به خاطر کوتاهی، توان پوشش موهاي جلو و پشت سر را به طور همزمان ندارد و یا حجم موها را نشان می دهد هیچ شرعیتی
ندارد. موهاي سر زنان تحریک کننده است. ارائه موهاي رنگ کرده همراه با روسري هاي مبتذل یک انحراف جنسی است که آثار
آن را می توان در روح جوانان پیدا کرد. امام رضا (ع) فرمود: نگاه به موهاي زنان شوهردار و غیر شوهردار حرام گردیده است زیرا
با این نگاه است که شهوت مردان به هیجان می آید و به فساد می کشاند. ( 1) پیامبر اکرم (ص) فرمود: زنی که با موهایش بر جهنم
آویزان است کسی است که موهاي خود را از نامحرم نمی پوشاند. ( 2) برخی زنان موهاي سر خود را با نوعی روسري می پوشانند
که به طور مشخصی حجم و برآمدیگی موهاي آنها آشکار است. این کار مصداق تبرج و خودنمایی حرام است که قرآن کریم در
. آیه 33 سوره احزاب درباره آن فرموده است. همانند جاهلیت پیشین آرایش و خودنمایی نکنید. ( 1) عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 99
2) وسائل الشیعه، ج 14 ، ص 156 . پیامبر اکرم (ص) فرمود: دو گروه از اهل آتشند که من آنها را ندیدم: گروهی که تازیانه هایی )
همانند دم گاو دارند و به انسان ها می زنند و زنانی که در عین پوشیدگی برهنه اند (لباس هاي نازك و بدن نما می پوشند)،
هوسباز و دلفریبند، موهاي آنها همانند کوهان شتر جلوه گر است. اینها وارد بهشت منمی شوند و بوي آن را هم استشمام نمی
کنند، اگرچه بوي بهشت از مسیر بسیار دور استشمام می شود. ( 1) زنان عفیف از روسري هاي تشریفاتی نازك، ناقص و تحریک
آمیز پرهیز دارند و لذا به سه اصل ضخامت، سادگی و بزرگی که همه موهاي سر، گلو، سینه و برآمدگی هاي آن را بپوشاند توجه
کامل دارند. رسري هایی که توان پوشش مواضع ذکر شده را نداشته باشند پوشش مطلوب شرعی به شمار نمی روند و بسیاري از
روسري هاي کنونی این گونه اند. مقنعه در گستردگی، یکنواختی پوشش، پوشیدگی زیر چانه، گلو و حجم آن و اطراف سینه و
برآمدگی هاي آن بر روسري هایی که در زیر گلو گره زده می شوند برتري دارد. از این رو از پوشش هاي اصیل دینی به شمار می
رود که رنگ مذهبی بیشتري به زن می دهد. نکته: خواهرم که به شکوفایی عالم جانت رو کرده اي! نیک بدان که رشد تو جز در
تسلیم حق نباشد و عمران و آبادي جانت جز به تخریب لانه هاي هوس شکل نگیرد. پس اسرار زیبایی هاي سر و سینه ات را به
مقنعه اي سپار که آنها را از نامحرم بپوشاند و از روسري هاي نازك و کوتاه بپرهیز که اسرار تو را بر نامحرم افشا کنند. خدایت
. توفیق دهد. ( 1) صحیح مسلم، ج 3، ص 1680
مانتو
مانتو از جمله پوشش رایج زنان مسلمان عصر ماست که در صورت برخورداري از ضخامت، گشادگی، آستین بلند و سادگی از
صفحه 29 از 61
زواید بی مورد و زینت و رنگ هاي زننده می تواند بخشی از حجاب دینی را تأمین کند و با همراهی مقنعه و شلوار حجاب متوسط
و مطلوبی را به وجود آورد. بنابراین مانتواهایی که از کمر تنگ یا کمربند، دگمه هاي اضافی، رنگ هاي زننده، چاك هاي زاید یا
بیش از اندازه، مدل هاي انگشت نما و دوخت هاي تحریک آمیز و یا هر گونه زینت برخوردار باشد پوشش اسلامی را تأمین نمی
کند بلکه مصداق تبرج و خودنمایی و جامه حرامی است که قرآن کریم در آیه 33 سوره احزاب از آن نهی فرموده است. قد
متناسب مانتو در صورتی که با شلوار همراه باشد تا نیمه هاي ساق پا و در صورتی که با جوراب واجد شرایط شرعی همراه باشد تا
پائین ساق پا می باشد. برخی مانتوسراها و مراکز تولید این پوشش که به مراکز فسادِ بد لباسی تبدیل شده اند مدل هاي الهام گرفته
از دشمنان اسلام را به مردم تحمیل می کنند. اما اگر زنان مسلمان بر مانتوهاي واجد شرایط شرعی درخواست و اصرار داشته باشند
و در صورت لزمو اگرچه به قیمت بالاتر، خود به دوخت آن اقدام نمایند آنها نیز تسلیم درخواست هاي اهل ایمان خواهند شد. البته
برخورد نظام اسلامی با چنین مراکزي از اقدامات اساسی و ضروري به حساب می آید. لازم است این اقدام درباره کاپشن هاي
زنانه، لوار، کفش و جوراب و روسري هاي فاقد شرایط شرعی نیز صورت پذیرد. زیرا استفاده غالبی اي نلباس ها در جامعه است و
تهیه و بافت آنها براي منازل بهانه سودجویانه اي بیش نیست. نکته: خواهرم! پوشش دینی از قداستی خاص برخوردار است. پس
مباد که آن را در شمار جامه هاي دیگر انگاري و سلامت و سادگی این خلعت دینی را به مدل ها و زواید مهیج آلوده سازي که
لباس هاي غیر شرعی همواره اولین دریچه انحراف را تشکیل داده اند و پوشیدگی زن همواره خاکریز بزرگی در برابر موج وسوسه
ها و کج روي ها بوده است.
شلوار جوراب
یکی از لباس هاي مورد استفاده بانوان شلوار است. شلوار بهترین پوشاننده پاهاست که بسیاري از دختران و زنان پوشیده بیشتري
استفاده را از آن داشته و دارند. زیرا از دو ویژگی تنگی و نازکی جوراب که یکی دیگر از پوشیدنی هاي موجود بانوان است بر
کنار می باشد. جوراب از لباس هاي چسبانی است که حجم پاي زن را اشکار می کند و چنانچه نمایش حجم پا سبب جلب نظر
نامحرم گردد به فتواي فقها باید پوشانده شود. از این رو نمی توان جوراب را از جمله پوشش هاي موجه و مطلوب در تأمین حجاب
اسلامی بانوان دانست. چه زنان پوشیده اي که با کامل ترین شکل از نامحرم رو گرفته اند اما توجه ندارند که جوراب آنان به خاطر
چسبندگی یا نازکی، حجاب آنها را ناقص کرده است. شلواري که از نازکی، تنگی، زینت و رنگ زننده به دور باشد از پوشش
هاي متین بانوان است که پیامبر اکرم (ص) بر پوشیدن آن عنایت خاصی داشته است. امیرالمؤمنین (ع) می فرماید: من و رسول خدا
(ص) در بقیع نشسته بودیم که زنی سوار بر الاغ بود می گذشت. ناگاه دست الاغ در گودالی فرو رفت و آن زن بر زمین افتاد.
پیامبر (ص) صورت خود را بر گردانید تا نگاهش به پاهاي او نیفتد. اصحاب عرض کردند: یا رسول الله! این زن شلوار پوشیده است
(پاهاي او پوشیده است و برگرداندن صورت لازم نیست) رسول خدا ص) گفت: خدایا زنانی که شلوار می پوشند را مورد مغفرت
قرار ده، خدایا زنانی که شلوار می پوشند را مورد مغرفت قرار ده، خدایا زنانی که شلووار می پوشند را مورد مغفرت قرار ده. سپس
فرمود: اي مردم! شلوار بپوشید که پوشاننده ترین لباس هاي شماست و زنان خود را به هنگامی که از منزل بیرون می روند با شلوار
بپوشانید. ( 1) از این روایت استفاده می شود که شلوار از جمله لباس هایی است که ( 1) تنبیه الخواطر، ص 323 ؛ مستدرك الوسائل،
ج 3، ص 244 . مورد توجه نبی اکرم (ص) بوده است و تأکید بر استفاده از آن با توجه به نقش مؤثرثی که در پوشاندن بدن و حفظ
ارزش هاي اخلاقی دارد امري منطقی است و از جمله آثار مبارك آن دعاي رسول خدا (ص) به پوشنده آن است. و البته کمال و
وجاهت پوشش خانم هایی که از شلوار استفاده می کنند به مراتب بالاتر است و آنها را از متانت بیشتري برخوردار می سازد. عالم
گرانقدر، صاحب کتاب وسائل الشیعه بابی را به عنوان استحباب عمامه و شولار قرار داده است و روایتی را از مرحوم شهید اول در
صفحه 30 از 61
کتاب ذکري نقل کرده است که پوشیدن شلوار ثواب هر رکعت نماز را به چهار برابر افزایش می دهد. ( 1) و همه فقها به استحباب
شلوار در نماز فتوا داده اند. ( 2) استحباب شلوار در نماز بر مطلوبیت این جامه متین در برابر نامحرم و دیگر محیط هاي اجتماعی
اِشعار دارد. در اینجا مناسب است به آفت بزرگی که ممکن است در دوخت برخی از شلوارها وجود داشته باشد اشاره کنیم و آن
تنگ بودن شلوار براي مرد و زن است. با توجه به این که شلوار تنگ و بدن نما سبب جلب توجه جوانان و نوجوانان بالغ و منحرفین
جنسی می شود باید جوانان و نوجوانان پسر از پوشیدن آن خوداري نمایند تا از آثار سوء اخلاقی آن جلوگیري به عمل آید.
دختران و زنان جوان نیز باید از پوشیدن چنین شلوارهاي تنگی در نزد زنان دیگر بپرهیزند تا آثار سوء میل به همجنس ( 1) وسائل
2) عروه الوثقی، ج 1، فصل فیما یستحب من اللباس. گرائی ظاهر نشود. اساساً شخصیت زن و مرد مسلمان ) . الشیعه، ج 3، ص 339
بالاتر از آن است که بخواهند با پوشیدن شلوار تنگ نقاط حساس بدن خود را که خلاف اصول اخلاقی است به نماي شگذارند،
پوشیدن شلوارهاي تنگ وسط هر کس که باشد تأثیر منفی دارد. ضمن این که پوشیدن شلوار تنگ سبب قطع اکسیژن به بدن، فشار
بر اعضا، تحریک و بیداریی شهوت و بلوغ زودرس جنسی نوجوان از پسر و دختر را به همراه دارد. امید است خداي تعالی استفاده
از شلوار واجد شرایط را جزء فرهنگ عمومی همه بانوان قار دهد تا مشمول دعاي پیامبر اکرم (ص) قرار گیرند و مردان و جوانان
نیز با پرهیز از شلوارهاي خارجی و داخلی که آثاري از شلوارهاي خارجی را به همراه دارند، از شلوارهاي متین و هماهنگ با شئون
اخلاقی استفاده کنند تا شاهد جامعه اي سالم و به دور از آلودگی ها و تحرکات جنسی باشیم. نکته: خواهرم! حجاب اسلامی
حرکتی عارفانه، حماسی و شورآفرین است. پس شلوار را جامه خویش قرار ده تا بر کمال و متانت تو بیفزاید و مشمول دعاي رسول
خدا (ص) گشته باشی.
فصل ششم: آثار حجاب
اشاره
حجاب اسلامی روح را لطیف و نورانی می کند.
آثار حجاب
اشاره
حجاب همانند هر عمل دیگري آثار و خواصی دارد که نها را مورد بحث قرار می دهیم.
1 موفقیت هاي معنوي
حجاب بال هاي پرواز فرشته هاي زمین است. زن پوشیده، از بین خود و خدا، خدا را برگزیده است، و از بین احکام دین و خواسته
هاي نفس به احکام دین رو کرده است. چنین انتخابی به روحیه، تفکر و عمل او حال و هواي دیگري می بخشد و به پوشش او معنا
می دهد و آن راعملی منطقی، خداپسندانه و در راستاي حرکت هاي تکاملی او قرار می دهد که به زیبائی هاي درونی او تجلی
بخشیده است. امام باقر (ع) فرموده است: خداوند عزوجل فرمود: به عزت و جلال و عظمت و بزرگی و بلندي مقامم سوگند که
بنده مؤمنی مرا در امري از دنیا بر هواي خود بر نمی گزیند مگر اینک هاو را غنی کرده و هواي او را در جهت آخرتش قرار می
دهم و آسمان ها و زمین را عهده دار روزیش می گردانم. ( 1) پوشیدگی زن نمود بارز تقواي اوست و او را از آثار تقوا برخوردار
می سازد. قرآن کریم فرموده است: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقَانًا وَیُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ وَاللَّهُ ذُو
صفحه 31 از 61
الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ( 2) اي کسانی که ایمان آورده اید اگر خدا ترس و با تقوا باشید خدا براي شما تشخیص (حق از باطل و راه سعادت
از شقاوت) را قرار می دهد و گناهان شما را می زداید و شما را می آمرزد و خداوند داراي فضل و رحمتی بزرگ است. وقتی زن
تقواي جنسی را مراعات کند و خود را از نامحرم بپوشاند وعده هاي الهی که براي پرهیزکاران داده شده است درباره او محقق می
گردد: از تشخیص حق و باطل برخوردار می شود و راه سعادت و بدبختی را در زندگی می شناسد و گناهانش مورد آمرزش قرار
هرچه در تکمیل حجاب پیش می رفتم براي » : می گیرد. بانو س. ا مدرس دانشگاه که به پوشش دینی تشرف یافته است می گوید
انجام سایر وظایف و قدم برداشتن در راه دین نیرویم بیشتر می شد... لذا با حجاب گرفتن و تکمیل آن، توفیقات خداوندي شامل
حالم می شد. گویی راه صاف شده بود. نماز و روزه و سایر وظایف حلاوت و شیرینی پیدا کرده، حقایق و ( 1) اصول کافی، باب
مذمت دنیا و زهد در آن. ( 2) سوره انفال، آیه 29 . علوم را به راحتی می یافتم. با آن که ظاهراً دنبال آن می گشتم ولی آن سعی
ناچیز کجا و آن همه نتایج کجا! (یعنی با اندك تلاش بیشترین سهم در درك علوم و حقایق نصیبم می شد)... تا اینکه چادر
پوشیدم. این پوشش بعد از یقین به بر حق بودنش، همه آثار مفید ذکر شده را در حد کمال خود داشت و امنیت و راحتی را واقعاً
1) پوشیدگی زن تجسم تواضع او در برابر احکام خداوند است و خدا افراد متواضع را دوست دارد و البته از ) «. حس می کردم
رحمت خود بهره مند می سازد. نکته: اي ساکن دیار حجب و حیا! چه عارفانه به میدان آمده اي! پوشش دینی تو پاکان روزگار را
به شوق آورده است چرا که این پوشش از زره جنگاوران میدان رزم بسی والاتر است که آن زره میدان جهاد اصغر است و حجاب
تو زره میدان جهاد اکبر.
2 احترام
فرشته هاي حجاب افتخار جامعه اند. اصولًا غلبه بر هواهاي نفسانی و گذشت از لذت هاي حرام به انسان هیبت و وقار می بخشد.
حجاب زن جهاد اکبر اوست که در وراي آن نفس اماره به زانو در آمده است. از این رو پوشیدگی زن از بعد عرفانی بلندي
برخوردار است. این حقیقت را همه می دانند و حتی دانشمندان غیر مسلمان به آن اذعان کرده اند که حجاب به زن هیبت وقار می
بخشد و او را شایسته احترام دیگران می سازد. زنان خود نما مطلوبیت جنسی دارند اما محبوبیت ارزشی از آن زنان پوشیده است. به
طور کلی نوع نگاه، گفتار و برخورد مردان با زنان از دو ماهیت متفاوت برخوردار است. برخورد با زنانی که از جلوه گري یا
پوشش ناقصی برخوردارند، برخوردي شهوي، تفریحی و ظاهري است، اما برخورد با زنان پوشیده برخوردي همراه با احترام و
تکریمی قلبی است. اصولًا مردها قدرت ادامه نگاه به چهره زنان پوشیده را ندارند. چه این که حجاب اسلامی نگاه شکن است و
سر به زیري مرد در هنگام سخن گفتن با زنان خود نوعی تکریم و احترام به آنهاست. نوع پوشش زن معرف شخصیت عفیف یا
هوس انگیز اوست که به موضع گیري مرد در برابر او تعین می بخشد. درود خدا بر فرشته هاي حجاب. منظره زیباي حجاب اسلامی
که از عمق ایمان و پاکی زنان سرچشمه می گیرد هر مردي را به اکرام و تحسین وا می دارد چه این که این پوشش به انتخاب رب
العالمین بوده است و پوشش هاي مهیج محصول انتخاب وسوسه آمیز کسی است که از درگاه خداوند بیرون رانده شد. نکته: اي
ساکن وادي عشق که خدا را معشوق خود ساخته اي! دانسته بودم که عاشق انتخاب هایش را به معشوق وا می گذرد و دیدم که
خلعت زیباي حجابت به انتخاب معشوق تو بوده است. پس مبارك باد که حجاب اسلامی لباس عشق به خداست.
3 مصونیت و آرامش زن
زنی که دیده نشود مورد طمع قرار نمی گیرد. امنیت و آرامش خاطر از آثار بارز حجاب اسلامی است که در بحث فلسفه حجاب
مورد بحث قرار گرفت و در این جا مطالب دیگري را به اختصار بیان می کنیم. انسان در پناه محافظ، احساس آرامش بیشتري دارد
صفحه 32 از 61
و در صورت پیش آمدهاي احتمالی از مصونیت آن برخوردار است. پوشش دینی نیز نگهبان زن از نگاه هاي آلوده و آسیب هاي
احتمالی است که به زن مصونیت و آرامش می بخشد. و هرچه این پوشش کامل تر گردد در صد امنیت و حفاظت ان بالاتر می
اگر ما حجاب را براي مصونیت خود بر می » : رود. خانم ق. ز از دانشجویان تهران در ضمن مطالبی درباره حجاب می گوید
1) بانو ف. م که اهل انگلستان و ساکن مشهد ) «. گزینیم، چه بهتر که حجاب کامل تر را برگزینیم تا مصونیت بیشتري داشته باشیم
از زمانی که این جانب به دین مقدس اسلام مشرف شدم، حجاب یکی از چیزهاي با ارزشی است که از اسلام به » : است می گوید
دست آورده ام. لذا از همان ابتدا سعی نمودم تا به طور کلی با قوانین اسلام مخصوصاً قوانین که شامل حال زنان می شود آشنا
شوم. در نتیجه پس از مطالعه و درك مسئله حجاب آن را پذیرفتم و تا حدودي احساس امنیت نمودم (احساسی که در زمان قبل از
داشتن حجاب، خیلی کم با آن مواجه شده بودم) و بدین ( 1) آئین بهزیستی، ج 3، ص 226 . وسیله تصور کردم که می توانم خود را
از گزند دنیاي ظالم و هم چنین از جامعه اي که شخصیت زن در آن به اندازه ظاهر و بازوي او اهمیت ندارد حفظ نمایم. با این که
کاملًا به ارزش امنیت درونی که در من ایجاد شده بودد پی نبرده بودم ولی هیچ مشکلی قادر نبود که عقیده و تصمیم مرا درباره
حجاب عوض نماید. با توجه به این که پس از پوشیدن حجاب اندکی از تحرك و راحتی من کاسته شده بود ولی در مقایسه با
مشلات قبل از حجاب، این موضوع نمی توانست براي من مهم جلوه نماید... قبل از پوشیدن چادر وقتی به خیابان می رفتم احساس
می کردم که یکی از کالاهاي عرضه شده در آن فروشگاه ها می باشم. حتی در هنگام قدم زدن متوجه تماشاگرانی می شدم که
مانند خریدار به منظور ارضاي لذایذ نفسانی خود براي زنان بهاء تعیین می نمودند و به این دلایل من خودد را در حجاب محصور
1) نکته: اي ملکه عفاف که بر سر تاج حجاب نهاده اي! بر خود ببال که به این وادي پا نهاده اي چرا که حجاب زن مهد ) «. نمودم
. آرامش اوست که چون حصاري بلند از گلستان زیبایی هاي جسم و جانش حفاظت می کند. ( 1) آئین بهزیستی، ج 3، ص 214
4 سلامت و زیبایی
حجاب اسلامی تجلی زیبایی هاي معنوي زن است که حسن انتخاب او را به نمایش در آورده است. بدون شک حجاب دینی، زن
را از آفات و بیماري هاي بسیاري بیمه می کن و می تواند طراوت و جمال او را پایدار سازد. زحمت حجاب حق بیمه اي است که
زن براي حفظ آرامش و سلامت خود می پردازد. زیرا حجاب پرده اي است که از ورود تیرهاي نگاه، سخنان بیهوده، و مشکلات
دیگر به درون محیط امن او جلوگیري می کند. مستر همفر جاسوس انگلیسی گوید: زنانِ با حجاب محکم هستند و نفوذ فساد در
میانشان ممکن نیست. ( 1) زن بی حجاب آسیب پذیر است. وقتی زن از حجاب دینی خود خارج گردد آفات فراوانی سلامت او را
از بین می برند. چه اینکه غنچه که از کاسبرگ بیرون آید یا تخم مرغ که از پوسته خود خارج شود یا میوه اي که پوست آن کنده
شود گرد و غبار فضا بر آن می نشیند و جریان هوا و آلودگی هاي دیگر آنها را پژمرده و فاسد می کند. اما حجاب مانع جریان
هواي نفس و نگاه هاي آلوده و میکروب هاي فساد به حریم پاك زن است و زیبائی و ظرافت هاي جسمانی او را از گزند آفتاب،
سرما و آلودگی هاي جوي حفظ می کند. امیرالمؤمنین (ع) فرموده است: حجاب زن ها را پاینده تر، سالم تر و پاکیزه تر نگاه می
2) نهج البلاغه، وصیت به امام حسن (ع). نکته: اي گلبن ( 1) بوستان عفاف که ) . 1) حکایت کشف حجاب، ص 14 ) ( دارد. ( 2
شاخه هاي وجودت را در برگ هاي سبز حجاب پوشانده اي! چه زیبا به برگ هاي حجابت رو گرفته اي. هر برگ سبز پوششی
دینی ات شاخه هاي وجود تو را از آزار رهگذر بیمه کرده است و طراوت و جمالت را پایدارتر ساخته است. ( 1) درخت یا بوته گل
5 مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب
زن پوشیده به نوعی محرومیت را به استعمارگران تحمیل می کند. غرب که خود در آتش فساد و تباهی می سوزد و می رود تا به
صفحه 33 از 61
انهدام کامل برسد، سعی جدي در به تباهی کشاندن بشر دارد تا همانند غریقی دیگران را با خود همراه سازد و به اهداف شوم
استعماري خود نیز دست یابد. حجاب ستیزي از اهداف مهم تهاجم فرهنگی غرب است. پوشش دینی همواره مورد هدف تیرهاي
زهرآگین فرهنگی دشمنان اسلام بوده است. آنها همواره در برداشتن خاکریز بزرگ حجاب جدیت کامل داشته اند زیرا پوشش
دینی سدي بزرگ در برابر تهاجم فرهنگی غرب است که آنها را از نیل به مطامع فرهنگی و اقتصادي خود ممنوع می سازد. اگر
قلعه مستحکم حجاب زن مسلمان فتح شود راه بردگی جامعه اسلامی هموار می گردد. زنان پوشیده هرگز خود را پایگاه استعمار
نمی کنند بلکه به عنوان نیروهاي مسلح فرهنگی سدي مستحکم در برابر آنان پدید می آورند به گونه اي که می توان گفت
پوشش دینی پادزهر تهاجم فرهنگی غرب است. پیروزي شکوهمند انقلاب اسلامی که در سال 1357 تحقق یافت مرهون حرکت
گسترده زنانی بود که با برخورداري از پوشش اسلامی به ویژه چادرهاي مشکی که چون زره اي محکم بر تن کرده بودند به میدان
مبارزه آمده بودند. در این تظاهرات میلیونی یک زن بی حجاب به چشم دیده نمی شد. نکته: حجاب اسلامی حضور حماسی زن
در جامعه است که قلب استعمارگران از هیمنه اش در بیم و هراس است چرا که پوشش دینی آئینه تمام نماي عصیان و تسلیم است!
6 کاهی مفاسد
پوشیدگی زن همواره خاکریز بزرگی در برابر موج وسوسه ها و کجروي ها بوده است. مقایسه آمار جنایات جنسی در فصل تابستان
و زمستان و جوامع غربی و اسلامی که زنان از پوشیدگی بیشتري برخوردارند نشان می دهد که پوشیدگی زنان نقش مؤثري در
کاهش مفاسد اجتماعی دارد. زیرا بسیاري از مفاسد اجتماعی به شهوات جنسی مربوط میش ود که با پوشیدگی زن زمینه آنها از
بین می رود. وقتی چشم ها نبینند و دل ها نخوانند تحریکات جنسی، هیجانات و عشق هاي کاذب نیز از میان می روند و سلامت
سلامت روح مرد و جامعه با نوع » : اخلاقی بر اجتماع حاکمیت می یابد. یک بانوي تازه مسلمان امریکایی و ساکن امریکا می گوید
1) زن و مرد همانند دو سیم برق می مانند که نبود عایق در بین آنها ) «. و کیفیت پوشش زنان رابطه مستقیم و غیر قابل انکاري دارد
سبب بروز آتش سوزي هاي اخلاقی می گردد و آتش آن بسیاري از ارزش ها را محو می گرداند و حجاب عایقی است که از این
جاذبه ها و آتش سوزي ها پیشگیري می کند. نکته: زن ناگزیر از انتخاب یکی از دو حجاب جسم و جان خویش است. یا حجاب
جسم را بر می گزیند تا مرغ روحش از قفس تاریک حجاب هاي نفسانی رهایی یابد و یا حجاب تاریک جان را انتخاب می کند و
جسم خویش را از جامه تقوا رها می سازد و با این انتخاب سرنوشت ساز است که مرغ سعادت یا جغد شقاوت بر بام جانش آشیانه
. می کند. ( 1) آئین بهزیستی، ج 3، ص 219
7 آرامش و امنیت مردان
نفس آدمی دریایی از خواستنی هاست. زمانی که به چیزي تمایل ندارد آرامش بر آن حامیت دارد و چون به آن رغبت کند همانند
دریا طوفانی می شود و تنها رسیدن به خواسته او می تواند جزر و مد این دریاي طوفانی را آرام کند. مادامی که بانوان خود را به
طور کامل از دید چشم هاي حریص مردان می پوشانند دریاي نفس آنها آرام است اما وقتی خود را به نمایش می گذارند چشم
آنها می بیند و دل آنها هوس می کند و آرامش درونی و امنیت آنها به هم می ریزد. و از اینجا معلوم می گردد که زنان جلوه گر
چه اندازه در ایجاد اضطراب هاي روحی و نابسامانی هاي درونی مردان جامعه نقش دارند. نکته: خواهرم! اقیانوس دل مردان ساحل
ندارد و از ژرفائی مهیب برخوردار است. پس مبادا آن را به موجب آوري که در نا آرامی آن خطرها نهفته است پس با پوشیدگی
خود آرامش مردان را پس دار تا خود در آرامش بمانی. و نیک بدان که چادر هر زن مؤمن پرچم امنیتی است که به دل هاي اهل
ایمان آرامش می بخشد و چون جلوه گري کند وجود او به یک مرکز ناامنی در جامعه مبدل شود.
صفحه 34 از 61
فصل هفتم: